MALİYE BAKANLIĞININ KDV TEVKİFATI İLE İLGİLİ 1 NOLU KDV GENEL UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 35 SERİ NO’LU TEBLİĞİ 01.03.2021 TARİHİNDE RESMİ GAZETEDE YAYIMLANMIŞTIR.

BAROMUZ İDARE VE VERGİ HUKUKU KOMİSYONU BAŞKANI AV.DR.ALİ VOLKAN ÖZGÜVEN’İN KALEME ALDIĞI “AVUKATLAR VE BAROLARIN KDV TEVKİFATI KARŞISINDAKİ DURUMU” HAKKINDAKİ ÇALIŞMASI EKTE SUNULMUŞTUR.

KENDİSİNE PAYLAŞIMINDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ.

MESLEKTAŞLARIMIZIN BİLGİSİNE SUNARIZ

ADANA BAROSU BAŞKANLIĞI

AVUKATLAR VE BAROLARIN KDV TEVKİFATI KARŞISINDAKİ DURUMU

Av. Dr. Ali Volkan ÖZGÜVEN

I-GİRİŞ

Bilindiği gibi, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun “Vergi Sorumlusu” başlıklı 9. Maddesinde, “Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir…. Maliye Bakanlığı … kapsamı ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.

Bu çerçevede, Maliye Bakanlığınca düzenlen Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde, hangi mal teslim ve hizmet ifalarında KDV tevkifatı yapılacağı belirlenmiştir.

KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen, vergi sorumlusu sıfatıyla, beyan edilip ödenmesidir.

“Tam tevkifat”, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; “kısmi tevkifat” ise, hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir.

Konunun bir meslek kuruluşu olan Barolar ve avukatlar açısından ayrı ayrı irdelenmesi gerekir.

II- BAROLAR AÇISINDAN KDV TEVKİFATI

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde hangi mal teslim ve hizmetlerinde, hangi alıcıların kısmi tevkifat yapması konusunda ayrıntılı düzenleme yapılmıştır. Zaman zaman bu düzenlemelere ilaveler ve değişiklikler yapılmaktadır. Nitekim en son, 16.02.2021 tarihli 35 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile tevkifat yapmakla yükümlü alıcılara ekleme yapılmış ve bir kısım hizmet ve mal alımları tevkifat konusuna dahil edilmiştir.

Buna göre, (Tebliğin I/C-2.1.3.1/b bendinde)

5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,

- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,

- Döner sermayeli kuruluşlar,

- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, (Barolar bu kapsamdadır)

- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

- Bankalar,

-Sigorta ve reasürans şirketleri,

-Vakıf üniversiteleri,

- Mobil elektronik haberleşme işletmecileri,

- Büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri,*

- Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),

- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

- Türkiye Varlık Fonu ile alt fonlara devredilen kuruluşlar,*

- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler,

-vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,

- Payları Borsa İstanbul (BİST)A.Ş.’nde işlem gören şirketler,

- Kalkınma ve yatırım ajansları.

Tebliğde belirlenen bir kısım hizmet ve mal alımlarında kısmı tevkifat yapmak zorundadırlar.

En son yapılan değişiklikle, kısmi tevkifat uygulamasına konu olan tevkifat oranlarında değişiklikler yapılmıştır. Tevkifat oranlarında yapılan değişiklikleri de göz önüne alarak, kısmi tevkifata konu hizmetler ve bunlara ilişkin tevkifat oranlarını sıralayacak olursak:

a- Yapım işleri:

a1-2.1.3.1a yükümlüleri için işin 5 milyon TL.yi aşması halinde 4/10,

a2-2.1.3.1b yükümlüleri için 3/10,

b- Bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik, mimarlık, etüd, proje, danışmanlık ve denetim hizmetleri 9/10,

c-Makina, techizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım, onarım hizmetleri: 7/10,

d-Yemek servis ve organizasyon hizmetleri: 5/10,

e-İşgücü temin hizmetleri: 9/10,

f-Yapı denetim hizmetleri: 9/10,

g-Fason tekstil ve konfeksiyon işleri: 7/10,

h-Temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri: 9/10,

ı-Taşımacılık hizmetleri: yük taşımacılığı 2/10, servis taşımacılığı 5/10,

k-Her çeşit baskı ve basım hizmetleri: 7/10,

l-Diğer hizmetler: 5/10,

m-Ticari reklam hizmetleri: 3/10

şeklindedir.

Bu itibarla, Baroların yukarıda mal ve hizmet alımlarında belirlenen oranlarda kısmi tevkifat yapması mevzuat gereğidir.

III- AVUKATLAR AÇISINDAN KDV TEVKİFATI

Avukatların genel olarak iki türlü hizmetleri mevcuttur. Birincisi vekalet ilişkisi çerçevesinde yürütmüş oldukları dava ve icra takibi gibi hizmetlerdir. Diğeri ise, herhangi bir vekalet ilişkisine gerek olmadan vermiş oldukları danışmanlık hizmetleridir.

Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmemektedir.

Avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise II. Bölümde sayılan yerlere yapılması halinde, tevkifata tabidir. Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa, bu iki unsur ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde, toplam sözleşme bedeli üzerinden tevkifat uygulanır.

Dolayısıyla herkese ve her kuruma verilen danışmanlık hizmetleri bu kapsamda olmayıp, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin I/C-2.1.3.1/b bölümünde sayılı kurumlara verilen danışmanlık hizmetlerinde KDV tevkifatı yapılacaktır. Bunlar, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, (Barolar bu kapsamdadır), kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, vakıf üniversiteleri, mobil elektronik haberleşme işletmecileri, büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri, kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, Türkiye Varlık Fonu ile alt fonlara devredilen kuruluşlar, organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, payları borsa İstanbul (BİST)A.Ş.’nde işlem gören şirketler, kalkınma ve yatırım ajanslarına danışmanlık hizmeti veren meslektaşlarımızın KDV’lerinin alıcılar tarafından 9/10 oranında tevkifat yapılacaktır ve bu tevkifat 2 nolu KDV beyannamesi ile beyan edilip, izleyen ayın 26. günü avukat adına ödenecektir. Avukatlar ise, KDV’nin 1/10’unu izleyen ayın 26. günü beyan edip ödeyecektir.

Örneğin, Ç vakıf üniversitesine danışmanlık hizmeti veren Avukat A, danışmanlık hizmeti karşılığı olarak aylık 10.000 TL’sı almaktadır. Buna göre, düzenlenmesi gereken aylık serbest meslek makbuzunda gösterilen KDV’nin (Toplam KDV %18= 1.800 TL) 9/10’u, Ç Vakıf Üniversitesi tarafından sorumlu sıfatıyla Avukat A adına beyan edilip, yatırılacaktır. Geri kalan 1/10 KDV ise Avukat A tarafından beyan edilip ödenecektir. Dolayısıyla 1.800 TL’sı KDV’nin 180 TL’sı Avukat A tarafından, 1.620 TL’sı ise danışmanlık hizmetini alan Ç Vakıf Üniversitesi tarafından yatırılacaktır.

Önemle belirtilmesi gerekli bir diğer husus ise, düzenlenecek serbest meslek makbuzunda KDV tevkifatının gösterilmesidir.