Daire: 3. Daire
Esas No: 1979/402
Karar No: 1979/482
Karar Tarihi: 12.11.1979
İşçilere Toplu İş Sözleşmeleri Gereğince Kıdem Tazminatı Adıyla Yapı-
Lan Ödemelerin Kanunda Belirtilen Tavan Miktarını Karşılayan Kısmının,
193 Sayılı Kanunun 40.Maddesinin (3).Fıkrası, Bu Miktarı Aşan Kısmının
İse Aynı Maddenin 1.Fıkrası Uyarınca Gider Yazılabileceği Hk.(*)1475
Sayılı İş Kanununun 1927 sayılı Kanunla değişik 14.maddesi, "Kı- dem tazminatına esas olacak 30 günlük ücret tutarının beher yıl için nazara alınacak miktarı 1475 sayılı İş Kanununa göre tesbit edilmiş olan günlük asgari ücretin 30 günlük tutarının yedibuçuk katından faz- la olamaz." hükmünü taşımaktadır.
Bu hüküm uyarınca, işçiye her yıl için ödenebilecek kıdem tazminatı (günlük asgari ücret X 30 X 7,5) formülü ile ifade edilen tavan mikta- rı aşamıyacaktır. Bu husus, Yargıtay kararıyla belirlendiği gibi, Da- nıştay içtihatlarıyla da kıdem tazminatının vergilendirilmesi yönünden aynı esas benimsenmiştir. Nitekim konuyla ilgili Danıştay kararların- da, işçiye kıdem tazminatı adıyla yapılan ödemenin yukarıda belirtilen tavan miktarını aşan kısmının kıdem tazminatı olarak kabulünün mümkün olmadığı, bu nedenle, vergilendirme döneminde her yıl için ancak yuka- rıda belirtilen tavan miktarına ve çalışma yılına göre yapılacak öde- menin kıdem tazminatı olarak vergiden istisna edilebileceği belirtile- rek, aksi yoldaki Temyiz Komisyonu kararları bozulmuş, böylece vergi dairelerince işçilere kıdem tazminatı adı ile ödenen meblağın vergiden istisna edilen miktar düşüldükten sonra kalan kısmından gelir vergisi kesilmesi yolundaki uygulama yerinde görülmüştür.
Kaldı ki, idare yazısında da, kıdem tazminatının, kanunda belirlenen miktarı aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulacağının açık ol- duğu belirtilmektedir.
Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40.maddesinde safi ka- zancın tesbit edilmesi yönünden indirilecek giderler sayılırken, 1.fık rada, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, 3.fıkrada, işle ilgili olmak şartiyle mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminat ların gider olarak yazılabileceği kabul edilmiştir.
Bu durumda, toplu iş sözleşmeleri gereğince kıdem tazminatı adıyla ya- pılan ödemelerin kanunda belirlenen tavan miktarını karşılıyan kısmı- nın 193 sayılı Kanunun 40.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, bu miktarı a- şan kısmının ise aynı maddenin 1.fıkrası uyarınca gider olarak yazılma sının doğal olduğuna karar verildi. Genel Kurul'dan geçmemiştir.