‘Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru’ konferansı etkin ve yetkin konuşmacıların sunumlarıyla verimli oldu
09/02/2013
Adana Barosu tarafından gerçekleştirilen 'Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru Hakkı' konferansı etkin ve yetkin konuşmacıların sunumlarıyla oldukça verimli geçti.
Adana Barosu Başkanımız Av. Mengücek Gazi Çıtırık, baro tesislerinde düzenlenen "Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru" konferasında yaptığı konuşmada, yurttaşın hak arayışının ve adalete erişmesinin en temel güvencesinin sosyal hukuk devleti içerisinde sağlanmış olması gerektiğini belirtti.
Av. Çıtırık, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliği referandumu ile Anayasa'nın 148. maddesine eklendiğini belirterek, "Anayasa ile güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) kapsamında kalanlardan birinin kamu gücü tarafından ihlal edilmesi durumunda Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı tanınmıştır" dedi.
Türkiye'nin Avrupa Konseyinin kurucu üyelerinden olduğunu anımsatan Çıtırık, şöyle devam etti:
"1954 yılında da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf ülke sıfatını almıştır. 1987 yılında bireysel başvuru yolunu kabul etmiş, 1990 da AİHM'in zorunlu yargı yetkisi kabul edilmiştir. Aradan geçen 23 yıllık zaman dilimine bakıldığında Türkiye'de AİHM'in güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinin ciddi şekilde ihlal edildiği ve Ruya ile yarış halinde olduğu gözlenmektedir. AİHM ve Avrupa Konseyi sonuç olarak bakıldığında artık önüne gelen bu yoğun başvurulardan dolayı iç hukuk yollarının etkili bir şekilde yürütülebilmesi için Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru şikayet düzenlemesini getirmiştir. Bu uygulamalar İspanya ve Almanya'da başarılı olmuştur. Her ne kadar bugün kendi yapısında değişiklikler yapılması istense de, Anayasa Mahkemesi'ni hukuk devletinin güvencesi olarak görmekteyiz. Değerli meslektaşlarım, amacımız devletin alabildiğice sınırlandığı bireyin temel hak özgürlüklerinin etkin ve doğru bir şekilde kullanılabileceği şekilde genişletilmesidir. Etkin ve verimli çalışma olacağı inancımla birlikte, Baromuz tarafından düzenlenen ve TBB ile 77 baronun da katılımlarıyla birlik ve beraberliğin, mesleki dayanışmanın sergileneceği, meslek onuruna ve itibarına da sahip çıkacağımız 'Savunma Susmayacak' mitinginde de birlikte olmak dileğiyle, sevgi ve saygılarımı sunarım."
TBB Başkanvekili Av. Berra Besler, "Ülkemizde çok hızlı bir değişim ve dönüşüm yaşanmaktadır. Hukuk alanına yansıyan bu değişim ve dönüşümün neler getirip götüreceğini hep birlikte göreceğiz. Yargı acaba tarafsızlığını koruyabilecek mi? Savunma hakkı, savunma makamı ve savunmanın temsilcileri olan biz avukatlara yönelik hukuksuzluklar ve olumsuzluklar artık her geçen gün artmakta. Yıllardır hep birlikte verdiğimiz hak arama mücadelesine devam edeceğiz. Halkın hak arama özgürlüğünü yaşama geçireceğiz. Ve savunmanın bir gün herkese lazım olduğu gerçeğini herkese öğreteceğiz. Çünkü, hukuk hepimiz için çok gereklidir. Eşitliğin, barışın, kardeşliğin kaynağıdır. Hukuk devleti olmanın en önemli özelliği kendimizi hukuk kuralları ile bağlı sayarak anayasal ve hukuk kurallarına kendini bağlı sayan bir devlet biçimini ki anayasamız bizim devletimiz öyle tarif eder. Hukuka sahip çıkma savaşı içinde olduğumuz günleri yaşıyoruz."
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Eski Yargıcı - Milletvekili Rıza Türmen, Anayasa Mahkemesi Raportör Hakimi İbrahim Çınar ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Selin Esen konuşmacı olarak katıldı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Eski Yargıcı ve CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen, 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliği Referandumu ile Anayasa Mahkemesi-ne bireysel başvuru hakkının tanındığını ve 23 Eylül 2012'de uygulamaya başladığını söyledi.
Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkileri bakımından Türkiye'deki en üst mahkeme olduğunu anımsatan Türmen, şunları kaydetti:
"Verdiği kararlar kesin olan en üst yargı organı. Fakat bireysel başvuru bakımından Anayasa Mahkemesi'nin yanında ve üstünde başka bir mahkeme var; AİHM. Başvuru yapanların bunu iyi görmesi gerekir. Anayasa Mahkemesinin burada yaptığı iş biraz vekaleten yapılan bir işe benziyor. Anayasa Mahkemesi, AİHM'e vekaleten aslında bireysel başvuruları kabul edecek karara bağlayacak. O nedenle Anayasa Mahkemesi'nin AİHM'in yaptığını nasıl karar verdiğini iyi görmesi lazım ve bunu sindirmesi lazım. AİHM, vekaleten bu işi Anayasa Mahkemesine verdiği için bir süre izleyecek."
Bireysel Başvuru Bürosu'nda, gelen başvuruları şekli eksiklikler bulunup bulunmadığı yönünden inceleyen Raportör İbrahim Çınar, şunları söyledi:
"Mahkemenin başlangıçta 4 tane pilot karar verdiğini bu kararların 2 tanesi zaman bakımından yetkisizlik kapsamındadır. Şuanda mahkememizce verilmiş bir karar yok. Bizde merakla bekliyoruz. Uygulamaya yön verecek kararları sitemizde yayınlayacağız. Başvuruların ancak mahkemeler, yurt dışı temsilcilikleri aracılığıyla veya şahsen yapabildiğini, bunun dışında posta yoluyla başvuru yapılmamalı. Konuyla ilgili '66 soruda bireysel başvuru' kitapçığını da okumaları gerekiyor. Başvurunun 30 günlük süre içerisinde yapılması gerekiyor. Bu süre geçerse idari ret kararı veriliyor. Dilekçe ile bu ret kararına İtiraz süresi de var. Mazeret durumu varsa 30 gün geçse de bu durumu belgelerle sunulması gerekiyor. 100-150 arasında idari ret kararı verildi. Başvuru harcı 198.35 kuruş bu para mali veznelere yatırılmalı. Harç yatırmayanların adli yardım taleplerini de formda yazmaları gerekmektedir"
Başvuruların büyük çoğunluğunun mahkemeler aracılığıyla yapıldığını anlatan Çınar, şu ana kadar yalnızca 1 kişinin yurt dışı temsilcilikleri aracılığıyla başvuru yaptığını bildirdi. Çınar, "2012 yılında 1342 başvuru oldu. Bu başvurular adil yargılanma hakkının ihlali, mülkiyet hakkının ihlali 7-10 arasında özel hayatın gizliliği ve ifade özgürlüğü ile başvuru geliyor. Verilen nihai kararların bağlayıcı hukuki dayanakları olmalıdır. Belediyelerle ilgili 320 başvuru var ama niteliklerine göre bunları idari ret olabilecek nitelikte. Şahsi kanaatim Kuzey Kıbrıs ve sınır ötesi operasyonlar gibi ihlallere mahkemelerin buna bakabileceğini düşünüyorum. Mahkememizin özgürlükler kapsamında AİHM standartlarında kararlar vereceğini düşünüyorum. Başvuruların yarısı avukatlar tarafından yapılmakta"
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Selin Esen, Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru hakkında bilgiler verdi.
Konferansımıza TBB Başkanı Sayın Av. V. Ahsen Coşar da izledi. Konferans sonunda TBB Başkanı Av. V. Ahsen Coşar, Milletvekili Rıza Türmen'e, Başkanvekili Av. Berra Besler Doç. Dr. Selin Esen'e, Denizli Baro Başkanı Av. Müjdat İlhan da Anayasa Raportörü Yargıcı İbrahim Çınar'a katkılarından dolayı baromuzun plaketlerini takdim etti.
TBB Başkanı Av. V. Ahsen Coşar da, Baro Başkanımız Av. Mengücek Gazi Çıtırık'a plaket sundu.
Diğer Haberler